Uzročnik bolesti srčanog crva je nematoda, Dirofilaria immitis, koja naseljava arterije pluća, a tek u odmaklom stadijumu bolesti, paraziti se mogu naći i u samom srcu.
Pravi domaćini za ovog crva su psi i divlji kanidi (vuk, šakal i sl.), ali se dirofilarija može naći i kod mačaka (verovatnoća infestacije je 10 puta manja nego kod pasa).
Prenosioci ove bolesti su komarci, i to sve vrste koje se mogu naći na našem podneblju.
Polno zrela ženka Dirofilaria immitis u krvotok domaćina (zaraženog psa/mačke) oslobađa mikrofilarije (larve mikroskopske veličine), koje zatim komarac ugrizom unosi u svoj organizam, gde one sazrevaju u infektivne larve (L3 larva). Kada komarac koji nosi larve L3 ujede krajnjeg domaćina (psa, mačku) u njemu se razvija larva L4, koja za oko 6 meseci prelazi u odrasli oblik crva koji može narasti i do 30 cm.
Simptomi koji se najčešće javljaju su: kašalj, zamor, letargija, abnormalan nalaz pri auskultaciji srca i pluća, a u poodmaklom stadijumu ascites (nakupljanje vode u trbušnoj duplji) i sinkope (gubitak svesti usled srčane slabosti).
Bolest se može dijagnostikovati brzim antigen testovima čija je specifičnost gotovo 100%, što znači da ne postoje lažno pozitivni rezultati.
Postoje tri vrste terapije koje se sprovode u zavisnosti od stepena oboljenja životinje.
-
Kod blago i umereno obolelih se preporučuje brzoubijajući tretman, tj. adulticidni tretman kojim se direktno ubijaju odrasli oblici crva.
-
Kod teško obolelih životinja savetuje se dugotrajni (slow kill) tretman, koji može da traje i preko 10 meseci. Terapija se sprovodi 2 puta mesečno dok se ne dobiju 2 uzastopna negativna rezultata na testu.
-
Za najteže obolele pacijente primenjuje se hirurško uklanjanje parazita, ali je prognoza u takvim slučajevima uglavnom loša.
Preventiva se ogleda u korišćenju preparata koji deluju na razvojne oblike crva, a koriste se i repelenti za komarce. Najvažnija primena ovih sredstava je od aprila do novembra, što se poklapa sa sezonskom aktivnošću komaraca.